Ze "Wstępu"

Est scientia quaedam quae speculatur ens inquantum ens et quae huic insunt secundum se.

 

„Jest taka wiedza, która rozważa byt jako byt oraz to, co przysługuje mu w sposób istotny”.

 

Arystoteles, Metafizyka. ks. IV (Gamma), 1003a 21

 

 

 

„Byt” to po grecku to on. Naukę, która bada byt jako byt, najsłuszniej byłoby nazwać ontologią. Tak się istotnie stało, ale dopiero w wieku XVII. Wcześniej nazywano ją metafizyką, jeszcze wcześniej Arystoteles nadał jej miano filozofii pierwszej. Jej przedmiot pozostawał jednak w zasadzie ten sam: byt jako byt. Jemu będzie poświęcona nasza książka. Została ona pomyślana jako próba przedstawienia podstawowych

problemów ontologii, rozumianej jako filozofia bytu, wraz z ukazaniem najważniejszych rozwiązań tych problemów, a więc określonych metafizycznych teorii, jakie pojawiły się w ciągu dziejów. Ukazanie wszystkich przekraczałoby, oczywiście, i objętość książki, i możliwości autora. Konieczny był wybór. Jego kryterium wyznaczyły jednak nie tylko ważność zagadnień, ale i – w jakimś przynajmniej stopniu – preferencje autora, któremu najbliższa jest klasyczna filozofia bytu oraz szeroko ujmowana fenomenologia. Mam nadzieję, że te preferencje nie zaważyły negatywnie na całości zamierzenia.