e-aureus.pl

Określenie „etyka troski” nie jest w Polsce popularne, chociaż w krajach anglosaskich i w Skandynawii jest to określenie już klasyczne, funkcjonujące w opracowaniach podręcznikowych i encyklopedycznych, zwłaszcza tych poświęconych etyce feministycznej, gdzie care ethics uznawana jest za jeden z jej podstawowych kierunków i najczęściej roztrząsanych stanowisk. Etyka troski wykracza wprawdzie poza perspektywę feministyczną i poza nią posiada swoich przedstawicieli, a szereg jej czołowych przedstawicielek i przedstawicieli odżegnuje się od przypisywania jej takiej kwalifikacji, niemniej pozostaje feministyczna chociażby w tym sensie, że po pierwsze, gros jej reprezentatywnych dokonań odwołuje się do podstawowych doświadczeń kobiecej egzystencji, takich jak macierzyństwo, opieka nad chorymi czy prowadzenie gospodarstwa domowego, i po drugie, że z nielicznymi wyjątkami jej klasyczne pozycje wyszły spod pióra feministycznie zorientowanych autorek. Jej krótka historia wyznaczona została takimi nazwiskami, jak Carol Gilligan, Sara Ruddick, Nel Noddings, Virginia Held i wiele innych.

Spis treści
Wstęp
Część I. Klasyczna etyka troski
Samotny prekursor – fenomenologia troski Miltona Mayeroffa
– Troska jako pomoc w rozwoju i samorozwoju
– Aspekty troski
– Życie według troski
– W stronę etyki troski

Troska i sprawiedliwość. Dwie perspektywy moralne w studiach Carol Gilligan
– Krytyka androcentryzmu psychologicznych skal rozwoju moralnego
– Skala Kohlberga
– Dialektyka perspektyw
– Ambiwalentność recepcji

Maternalizm jako nadzieja ludzkości na ograniczenie przemocy – propozycja Sary Ruddick
– Macierzyństwo a pojęcie maternalizmu
– Abstrakcyjne myślenie jako źródło przemocy
– Praktyka macierzyńska jako wzór pokojowego rozwiązywania konfliktów – mit kobiecej pokojowości

Etyka troski bezpośredniej w koncepcji Nel Noddings
– Postać
Relacyjna etyka troski
Cel oraz istota etyki troski
Troska pośrednia i bezpośrednia
– Granice odpowiedzialności
– Zło
– Troska jako domena kobiecości
– Dom idealny jako paradygmat relacji społecznych
– Edukacja do troski
– Recepcja i krytyka.

Troska jako centralne pojęcie kultury feministycznej – czyli o marzeniach Virginii Held
– Krytyka idei kontraktu społecznego i polityki wszechurynkowienia
– W stronę kultury feministycznej i responsywnej demokracji

Część II. Rozszerzanie perspektyw

Troska a sprawiedliwość i autonomia w modelowych ujęciach Grace Clement
– Metoda
– Względność standardowych propozycji
– Abstrakcyjne/konkretne
– Priorytet równości/priorytet relacji
– Autonomia a troska
– Konkluzje

Polityzacja i instytucjonalizacja troski w rozważaniach Joan C. Tronto
– Poszerzanie obszarów troski.
– Troska jako relacja dynamiczna – fazy troski
– Centralne miejsce troski ludzkim życiu i powody niedoceniania jej w teoriach ekonomicznych, moralnych i politycznych
Zasady troski w praktyce instytucjonalnej
– Rehabilitacja zawodów troski, troska a usługa – refleksje Demut Bubeck
– Troska jako perspektywa instytucjonalna w analizach Oleny Hankivsky
Fiony Robinson program globalizacji troski

Częśc III. Pogranicza etyki troski
Troska i racjonalność jako cnoty główne w teorii moralnościi Michaela Slote’a
– Etyka motywów
– Empatia jako źródło motywacji moralnej
– Podmiotowo odniesiona racjonalność i cnoty moralne
– Genderowy aspekt troski
Daniela Engstera teoria społeczeństwa minimalnie opiekuńczego wobec tradycji etyki troski
– W poszukiwaniu podstaw etyki uniwersalnej
– Teoria sprawiedliwego państwa opiekuńczego
– Ekonomia troski
– Troska w relacjach międzynarodowych i globalnych
– Troska o zwierzęta
– Engsterowska teoria sprawiedliwości a klasyczna etyka troski

Częśc IV. Inspiracje, paralele i porównania
Ruth E. Groenhout o antropologicznych założeniach etyki troski w świetle lektury Augustyna Aureliusza i Emmanuela Lévinasa.
– Etyka troski a problem natury ludzkiej
– Etyka troski a etyka miłości
– Odniesienie do Augustyna Aureliusza
– Odniesienie do Emmanuela Lévinasa
– Tadeusz Kotarbiński – polski prekursor etyki troski?
– Etyka niezależna
– Spolegliwy opiekun jako wzór moralny
– Etyka spolegliwego opiekuna a etyka troski

– Miejsce troski w nauce XIV Dalajlamy
– Diagnoza sytuacji egzystencjalnej człowieka Zachodu
– Związek psychiki z działaniem
Rzut oka na przebytą drogę
Bibliografia
Summary
Indeks nazwisk